โรคข้อสะโพกเสื่อมในสัตว์เลี้ยง: ปัญหาสุขภาพที่ต้องใส่ใจ

สาเหตุของโรคข้อสะโพกเสื่อมในสัตว์เลี้ยง
โรคนี้เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน โดยมีสาเหตุหลัก ๆ ได้แก่:

• พันธุกรรม: ถ้าพ่อแม่พันธุ์มีปัญหาข้อสะโพกเสื่อม ลูกสุนัขที่เกิดมาก็จะมีโอกาสเสี่ยงสูง
• โภชนาการ: การให้อาหารมากเกินไป หรือให้แคลเซียม ฟอสฟอรัสไม่สมดุล อาจเร่งการเจริญเติบโตของกระดูก แต่ไม่สัมพันธ์กับกล้ามเนื้อ ทำให้ข้อสะโพกพัฒนาไม่เต็มที่
• การเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว: โดยเฉพาะในช่วง 4-10 เดือนแรกของลูกสุนัขพันธุ์ใหญ่
• การเลี้ยงดู: เช่น พื้นบ้านที่ลื่น ขาดการออกกำลังกาย หรือสัตว์เลี้ยงอยู่ในกรงแคบจนกล้ามเนื้อบริเวณสะโพกไม่ได้ใช้งานเท่าที่ควร

อาการของโรคข้อสะโพกเสื่อมในสัตว์เลี้ยง
หากสัตว์เลี้ยงของคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัย:
1. เดินผิดปกติหรือกระเผลก: โดยเฉพาะหลังออกกำลังกาย อาจมีอาการข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้าง
2. วิ่งแบบกระต่ายกระโดด (Bunny Hopping): ใช้ขาหลังสองข้างพร้อมกันในการเคลื่อนที่
3. เหนื่อยง่าย: เคลื่อนไหวน้อยลง หรือไม่อยากวิ่งเล่นเหมือนเดิม
4. ลุกนั่งลำบาก: โดยเฉพาะเมื่อลุกขึ้นจากการนอนนาน ๆ
5. ไม่กระโดดหรือขึ้นลงบันได: แม้ว่าเคยทำได้มาก่อน
6. อาจได้ยินเสียง “คลิ๊ก” บริเวณสะโพกขณะเดิน
หากปล่อยให้อาการรุนแรง อาจเกิดการอักเสบเรื้อรัง กระดูกผิดรูป และสัตว์เลี้ยงจะเจ็บปวดมากขึ้นเรื่อย ๆ

วิธีการวินิจฉัยและการรักษา
การวินิจฉัยโรคข้อสะโพกเสื่อม ต้องอาศัยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และเอกซเรย์สะโพกเพื่อประเมินความรุนแรง

แนวทางการรักษา แบ่งออกเป็น 2 แนวทางหลัก ได้แก่

1. การรักษาแบบไม่ผ่าตัด
เหมาะกับสัตว์ที่ยังอายุน้อยหรืออาการไม่รุนแรง

• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์
• ปรับพฤติกรรม: ไม่ให้กระโดดหรือออกกำลังกายหักโหม
• กายภาพบำบัด เช่น ว่ายน้ำ, เดินบนสายพานใต้น้ำ
• ให้ยาในกลุ่มลดอักเสบหรือบรรเทาอาการปวด
• อาหารเสริมกลุ่ม กลูโคซามีน, คอนดรอยติน, โอเมก้า-3
  

2. การรักษาแบบผ่าตัด
ในรายที่มีอาการรุนแรงหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบไม่ผ่าตัด เช่น การทำ Total Hip Replacement (THR) หรือการตัดกระดูกบางส่วนเพื่อจัดเรียงใหม่

แนวทางการดูแลและป้องกันโรคข้อสะโพกเสื่อม
แม้โรคนี้จะมีปัจจัยทางพันธุกรรมเป็นส่วนหนึ่ง แต่ผู้เลี้ยงสามารถลดความเสี่ยงได้ดังนี้:

• เลือกพ่อแม่พันธุ์ที่ผ่านการตรวจสะโพก: โดยเฉพาะหากตั้งใจจะเลี้ยงพันธุ์ใหญ่
• ควบคุมอาหาร: ไม่ให้อ้วนเกินไปในช่วงเจริญเติบโต
• เสริมแร่ธาตุอย่างเหมาะสม: ให้สมดุลตามที่สัตวแพทย์แนะนำ
• เลือกพื้นที่เลี้ยงที่ไม่ลื่น: พื้นกระเบื้อง ควรปูพรมหรือแผ่นยางกันลื่น
• ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม: เช่น พาน้องว่ายน้ำเป็นประจำเพื่อเสริมกล้ามเนื้อสะโพก

• โกลเด้น รีทรีฟเวอร์
• ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์
• เยอรมันเชพเพิร์ด
• ร็อตไวเลอร์
• เซนต์เบอร์นาร์ด